Τα άτομα που βρίσκονται στην τρίτη ηλικία έχουν βιώσει και βιώνουν ένα σύνολο από απώλειες στη ζωή τους, που γίνονται όλο και περισσότερες καθώς μεγαλώνουν, με αποτέλεσμα να αυξάνουν τα επίπεδα της μοναξιάς και της απομόνωσης που βιώνουν. Η απουσία φίλων και γνωστών, ο θάνατος του/ της συζύγου, καθώς και η μείωση της κινητικότητας, με συνέπεια τον περιορισμό των κοινωνικών συναναστροφών οδηγούν σε αύξηση της μοναξιάς.
Η μοναξιά συνδέεται άμεσα με την κατάσταση της σωματικής υγείας των ατόμων της τρίτης ηλικίας, ενώ δέχεται επιδράσεις από τα στοιχεία της προσωπικότητας, της ηλικίας, της νόησης και της ύπαρξης κοινωνικών συναναστροφών. Ο τρόπος που τα άτομα της τρίτης ηλικίας αντιλαμβάνονται τη μοναξιά επηρεάζεται από το άγχος και τα συναισθήματα κατάθλιψης, καθώς και από τη συχνότητα τηλεφωνικών επαφών και επισκέψεων. Η μοναξιά καθορίζεται από τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες του ατόμου, ενώ ταυτόχρονα επιδρά στις συνθήκες ζωής του ατόμου, καθώς προκαλεί απάθεια και αδιαφορία που οδηγεί σε υποσιτισμό, απουσία κινήτρων, έντονα αισθήματα εγκατάλειψης και αυτοεγκατάλειψης καθώς και χαμηλές προσδοκίες για την ποιότητα ζωής.
Η μοναξιά διακρίνεται στη συναισθηματική/ συγκινησιακή μοναξιά, που αφορά τις οικογενειακές και προσωπικές/ συντροφικές σχέσεις και την κοινωνική μοναξιά, που αναφέρεται στις κοινωνικές σχέσεις και αλληλεπιδράσεις του ατόμου.
Στην τρίτη ηλικία, τα άτομα έρχονται αντιμέτωποι με αλλαγές και συχνά αναγκάζονται να αναπροσδιορίσουν τις σχέσεις και τις σταθερές τους, τη ζωής τους και τους στόχους τους, ενώ θα πρέπει να επανοριοθετήσουν τους ρόλους και τις προσδοκίες τους. Από τη μία μεριά, αισθάνονται να τους εγκαταλείπουν οι δυνάμεις τους και από την άλλη μεριά, νιώθουν την εγκατάλειψη των ανθρώπων γύρω τους.
Τα άτομα της τρίτης ηλικίας βιώνουν μοναξιά ανάλογα με τον τύπο της οικογένειας και τις σχέσεις τους με το περιβάλλον, καθώς και τον τόπο διαμονής τους. Τα άτομα αυτά βιώνουν τόσο κοινωνική όσο και συγκινησιακή ή συναισθηματική μοναξιά. Η κοινωνική μοναξιά έχει βρεθεί σε υψηλότερα επίπεδα στα άτομα με προβλήματα μνήμης και μειωμένη γνωστική λειτουργικότητα.
Είναι σημαντικό να μπαίνουμε στη θέση αυτών των ανθρώπων και να προσπαθούμε να είμαστε κοντά τους. Πώς θα νιώθαμε αν βιώναμε τη δική τους κατάσταση και τι θα θέλαμε; Πώς θα νιώθαμε αντιμέτωποι με ποικίλες αλλαγές σε σωματικό και ψυχολογικό επίπεδο, αλλά και στους κοινωνικούς ρόλους, που προκαλούν αλλαγές στην αίσθηση του εαυτού και την ικανότητα βίωσης μιας χαρούμενης ζωής; Πόσο δύσκολο είναι να στρέψουμε λίγο την προσοχή μας προς αυτούς τους ανθρώπους, που μας έχουν ανάγκη;
Στο βίντεο που ακολουθεί ηλικιωμένοι μας περιγράφουν για το πώς αισθάνονται τη μοναξιά στη Τρίτη Ηλικία. Το βίντεο είναι από το Channel 4.